QİDALANMA

Maqnezium (Mq) - sağlamlıq üçün çox vacib makroelementdir. Mq bədənin 300-dən çox biokimyəvi reaksiyalarında iştirak edir. İnsan bədənində ~70 qram maqnezium var: 60% -i sümüklərdə, qalan 40% -i əzələlərdə və toxumalarda olur.

Uzun əsrlər boyu insanlar orqanizmə su və qida ilə daxil olan maqneziumun miqdarını yoxlamağa heç ehtiyac duymayıblar. Amma qida sənayesi nə qədər çox inkişaf edirdisə, Qərb insanlarının rasionunda bu element də bir o qədər azalmağa başlayırdı.

Zaman keçdikcə insanların gözəllik anlayışı dəyişir. Əksər insanların düşüncəsinə görə, azçəkili olmaq bacarıqlı, gözəl, sağlam olmaq deməkdir. Artıq çəkili olmaq isə, əksinə, tənbəl, zəif, çirkin olmağın göstəricisidir. Buna görə də, dünyada qidalanma davranışının pozulması müşahidə olunan insanların sayı getdikcə artır.

Artıq hər kəs bilir ki, koronavirus infeksiyasının ağırlaşma səbəblərindən biri olan tromblaşma  xəstələr arasında ölüm hallarının artması ilə nəticələnir. Bunu nəzərə alaraq, bu infeksiyanın bütün müalicə protokollarına qandurulducu preparatlar daxil edilir. Tromblaşma nədir və niyə yaranır? - bu barədə qısa danışmaq istəyirəm. İnsan orqanizminin  xəstəliklərə qarşı mübarizə aparmaq və təhlükəli vəziyyətlərdə yaşamağa kömək edən öz müdafiə sistemləri və reaksiyaları var.

Qlüten – yüksək yapışqanlılıq  xüsusiyyətinə malik, mürəkkəb bitki zülalıdır. Qlüten azərbaycanca "yapışqan" mənasını daşıyan "glue" – ingilis sözündən götürülüb. Qlüten xəmirin yumuşaq, elastik və həcmli olmasını təmin edir.

İnsan öz ehtiyaclarını qarşılamaq üçün əsrlər boyu hər zaman fəaliyyətdə olub.  Hələ qədim zamanlarda istər qida axtararkən, istər vəhşi heyvanlardan qorunarkən, istərsə də yaşamaq üçün özünə sığınacaq hazırlayarkən insan yetərincə enerji sərf edirdi.

Qidalanma bütün canlılarda fizioloji ehtiyacların başında gəlir.İnsanların sivilizasiyası, rifahı və mədəniyyət səviyyəsi inkişaf etdikcə, qidalanma instiktiv bir davranış olmaqdan çıxaraq bir elm halını almışdı. Sevindirici haldırki, sağlam qidalanma haqqında çox insanlar maariflənir, bu elmin daha da inkişaf etməsi üçün düzgün qidalanma mövzusunda işiqlandırma vəzifəsini öz üzərlərinə götürürlər.

Uşaqlarınız qəlyanaltı etmək  istədikdə  onlara  mütləq tam taxıllı məhsullar  verin. Tam taxıllı məhsullar nəinki faydalı və doyumludur, həm də dadlıdır! Tam taxıl bütün qida maddələrini özündə ehtiva edir. İşlənmiş taxıllardan fərqli olaraq, tam taxılda bütün faydalı maddələr olduğu kimi qalır.

Plazmada mövcud olan yağ turşuları ya efirləşdirilir və bu vəziyyətdə əsasən albuminlə bağlı olur və ya efirləşdirilmir və sərbəst vəziyyətdədirlər. Sərbəst yağ turşuları (FFAs) 5-ci sinif lipoproteinlərin bir hissəsidir. Sonuncu, albumin molekulunun iki xüsusi bölgəsinə möhkəm bağlı olan uzun zəncirli yağ turşularından ibarətdir. Plazmada SYT səviyyəsinin artdıqda onlar bu molekulun əlavə hissələrini tuturlar, lakin bu vəziyyətdə əlaqə gücü daha az olur.

Bütün müsəlmanların Ramazan bayramını təbrik edirik! 15 ildir ki, mən oruc  tuturam və hər il həm bir həkim, həm də bir müsəlman olaraq, özüm üçün yeni bir şey öyrənirəm. Pasiyentlərim bu sualı mənə tez-tez verirlər: “Oruc tutaraq arıqlaya bilərəm”? Ona görə bu gün çalışacağam ki, bu sualı ətraflı cavablandırım. Təəssüf ki, çoxları elə bilir orucluq vaxtı yemək-içməkdən imtina etmək arıqlamağa və orqanizmi təmizləməyə kömək edəcək. Əslində isə, bu qədər bəsit deyil.